“Mình già rồi!” có lẽ đó là một trong những lời than phiền nhiều nhất mà tôi thường được nghe từ bạn bè, người thân và những học sinh của mình. Rất nhiều người tin rằng trẻ con có năng lực học ngoại ngữ tốt hơn người lớn, còn ở người già bộ não đã bị lão hóa nên không thể hấp thụ được ngoại ngữ nữa.
Thực tế là trẻ con có thể tiếp thu nhanh hơn người lớn ở một khía cạnh nào đó. Nhiều nhà khoa học cũng đã xác nhận vấn đề này. Tuy nhiên bạn có thể nhận thấy xung quanh mình có nhiều trường hợp những đứa trẻ mới đầu có vẻ làm quen rất nhanh với ngoại ngữ nhưng sau đó dường như dừng lại. Bản thân tôi cũng từng học ngoại ngữ rất sớm. Tôi bắt đầu học tiếng Pháp ở trung học cơ sở và bắt đầu học tiếng Anh khi lên lớp 10. Cho đến hết những năm đại học và ra trường đi làm được vài năm, tôi vẫn chưa nói được tiếng Anh! Tuy nhiên chỉ trong vài tháng, khi tôi đã già (tất nhiên là chỉ già hơn so với hồi tôi còn đi học), tôi đã có được kết quả hơn cả tất cả những năm tháng trước đó cộng lại.
Steve Kaufmann là một học giả người Mỹ có thể nói 9 thứ tiếng (cho đến thời điểm tôi viết những dòng này thì rất có thể ông đã nói được thêm một vài thứ tiếng nào đó). Ông bắt đầu học thứ tiếng thứ 9 của ông trong cuộc đời từ năm 59 tuổi. Và ông không gặp trở ngại gì lớn so với hồi ông học ngoại ngữ ở những tuổi còn thanh niên.
Tôi cho rằng vấn đề không phải là học từ khi nào, vấn đề là học như thế nào.
Phạm Quang Hưng
